Onderhoud kapitaalgoederen

Voor wonen, werken en recreëren zijn kapitaalgoederen nodig, zoals wegen, riolering, kunstwerken, groen, verlichting en gebouwen. De kwaliteit van deze kapitaalgoederen en het onderhoud daarvan is bepalend voor het onderhoudsniveau en uiteraard de (jaarlijkse) lasten. Dit niveau is voor een belangrijk deel van de kapitaalgoederen door uw raad vastgelegd in het beleidsplan integraal beheer openbare ruimte (IBOR) 2022-2027 in december 2021.

In de beheerplannen periodiek onderhoud en vervanging worden per jaar de te onderhouden kapitaalgoederen en te vervangen productiemiddelen weergegeven. De totale kosten verschillen per jaar. Om toch een constante begrotingslast te realiseren, worden de jaarkosten betaald uit een gevormde voorziening. Die voorzieningen worden jaarlijks met een constant bedrag (het gemiddelde over meerdere jaren) gevoed. Deze methodiek wordt beoordeeld en geactualiseerd aan de hand van vernieuwde wet- en regelgeving, waarbij een beoordeling plaatsvindt van nut- en noodzaak van diversiteit aan voorzieningen.

Het beleidsplan IBOR (Integraal Beheer Openbare Ruimte) wordt beschouwd als het overkoepelend beleidsdocument voor de openbare ruimte. In 2021 is het IBOR-Beleidsplan geactualiseerd en vastgesteld voor 2022-2027. Onder het IBOR vallen de verschillende kapitaalgoederen. Het is de intentie om per kapitaalgoed toe te werken naar een beleidsplan en beheerplan. De riolering valt hier wat buiten vanwege de verplichting die voortvloeien uit de wet milieubeheer. Globaal gezien kan voor riolering het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) als het koepeldocument gezien worden en het beheerplan als onderliggend document. Vanuit de aankomende omgevingswet valt het GRP straks uiteen in het beleid en komt de uitwerking te vallen onder een programma, welke vormvrij is. Vooruitlopend op de inwerkingtreding van de omgevingswet, waarvan de ingangsdatum op moment van schrijven nog enige onzekerheid heeft, is een nieuw GWRP (Gemeentelijk Water en Riolering Programma) opgesteld. Dit is een GRP die qua structuur aansluit bij de nieuwe wet, waarbij het onderdeel Stedelijk Water ook een prominente plek heeft gekregen

Het jaar 2022 is het eerste jaar waarin het beleidsplan Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) 2022-2027 daadwerkelijk van kracht was. In het IBOR-beleidsplan staan de afspraken hoe het er buiten uit moet zien. Per gebied en per onderdeel zijn de gewenste beheerkwaliteiten afgesproken. Om de kwaliteit te monitoren zijn diverse schouwrondes uitgevoerd. De activiteiten om de kwaliteit te kunnen halen vallen onder het dagelijks beheer, groot onderhoud en vervanging van de kapitaalgoederen.

Binnen de kaders wordt jaarlijks aan drie á vier wegen groot onderhoud uitgevoerd en worden jaarlijks tien tot twintig lichtmasten en armaturen vervangen. De komende periode staan diverse andere vervangingsprojecten op het programma. In 2023 en 2024 worden in totaal 6 houten bruggen vervangen, waarvan de eersten voor een bedrag van € 150.000 in 2023. In 2023 staat ook de (start van de) vervanging van de Molenkamp op de planning voor een bedrag van € 225.000. In 2023 wordt daarnaast een aantal projecten voorbereid, die na 2023 in uitvoering komen. Dat zijn voor zover nu gepland Stortemelk, de Pyramideweg en het vervolg van de Akkers. Dit programma sluit aan op de projectenlijst die in het GWRP staat genoemd. Ook staat de planvorming voor het eerste deel van de Vormtweg op de agenda. De projecten zijn en worden integraal afgestemd en hebben overlap vanuit IBOR en GWRP.

Verklaring aanpassing cijfers
Als gevolg van onder andere de ontwikkeling Oranjewijk nemen de arealen gestaag toe. Oranjewijk Zuid wordt echter pas na 2022 aan beheer overgedragen en valt nog onder de grondexploitatie. De hoeveelheden voor Oranjewijk Noord zijn toegevoegd aan het areaal.

Areaaluitbreidingen
De reguliere beheerbudgetten openbare ruimte, inclusief de budgetten ter voeding van beheervoorzieningen, worden jaarlijks met de reguliere prijsmutatie en areaaltoename verhoogd.

Korte toelichting op de verplichte onderdelen
Het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten) schrijft voor dat in elk geval de kapitaalgoederen wegen, riolering, water, groen en gebouwen in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen aan de orde moeten komen (BBV art 12).

Wegen
Het beleid is vastgelegd in het wegenbeleidsplan Urk (2015), dat integraal is vastgesteld met het IBOR-beleidsplan. In 2022 is gestart met de voorbereiding voor het actualiseren van het wegenbeheerplan, wat in 2023/2024 tot actualisatie zal leiden.

Het Urker wegennet wordt conform de CROW-systematiek elke twee jaar geïnspecteerd. De maatregelen die daaruit voortvloeien worden verwerkt in de jaren erna. De inspectie heeft in 2022 plaats gevonden. In periode 2023/2024 worden diverse maatregelen die hieruit voortvloeien uitgevoerd. De geplande maatregelen worden afgestemd met de andere beheerdisciplines.

Riolering
Het geactualiseerde GRP, nu genaamd het Gemeentelijk Water en Riolering Programma, wordt ter vaststelling eind 2022 aan de raad voorgelegd. Hierin is het beleid voor de gemeentelijke riolering beschreven zowel ten aanzien van de inrichtingsopgaven, het beheer en onderhoud en de vervangingsopgave. In het GWRP is een doorkijk gemaakt voor de lange termijn en zijn de maatregelen voor de planperiode concreter beschreven. Om zorg te dragen voor de realisatie van de beheeropgaven op het gebied van de riolering wordt gewerkt met een operationeel beheerplan riolering. Dit is geen vastgesteld document.

Water
Per 1 januari 2011 is in werking getreden de bestuursovereenkomst tussen de Flevolandse gemeenten en het waterschap Zuiderzeeland waarin het onderhoud van het stedelijke water, de beschoeiingen en de stuwen is overgedragen aan het waterschap. Volgens deze overeenkomst blijft de gemeente Urk verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van duikers, grondkeringen en droogvallende berm sloten e.d. De afspraken hierover zijn vastgelegd in het Gemeentelijk Water en Riolering Programma.

Groen
Jaarlijks wordt het openbaar groen onderhouden conform het beleid. Dit wordt gedaan op basis van beeldkwaliteit. Het grootste deel wordt onderhouden door Concern voor Werk en een klein deel wordt gedaan door het wijkbeheer of externe partijen.

Gebouwen
Het beheerplan gemeentelijke gebouwen wordt in 2022 geactualiseerd, waarbij nadrukkelijk aandacht wordt geschonken aan het verduurzamen van de gemeentelijke gebouwen. Het streven is dit nieuwe beheerplan uiterlijk in december 2022 aan uw raad voor te leggen. De financiële gevolgen van dit nieuwe plan zijn nog niet verwerkt in de meerjarenbegroting 2023-2026. Verwacht wordt dat onder meer het verduurzamen substantiële, nog niet geraamde kosten met zich mee brengt.